1گروه حقوق عمومی دانشکده حقوق واحد تهران مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی
2عضو هیات علمی دانشگاه تهران و مدیر گروه حقوق عمومی و بین الملل پردیس فارابی دانشگاه تهران
چکیده
بیماری کرونا به مثابه یک وضعیت اضطراری در کنار شکل دهی به مباحث پیچیده و فنی پزشکی ،موجب طرح موضوعات گوناگونی در حوزه های مختلف حقوقی و از جمله در ساحت تعهدات و مسئولیت های دولت در نحوه مواجهه با این بیماری گردید و نظریات سنتی و نوین مسولیت مدنی به تحلیل الزامات حقوقی دولت در برابر این ویروس منحوس پرداختند. حال سوال اصلی این مقاله آن است که مبانی مسولیت مدنی دولت در حبران خساراتی که ناشی از کرونا است چه می باشد و گستره این مسئولیت تا کجاست؟ نتایج مقاله حاضر نشان می دهد نظریات نوین در خصوص مسئولیت مدنی دولت در مواجهه با این بیماری، مانند نظریه ی خطر به دلیل بی ارتباط بودن با تقصیر پذیرفته نشدند و نظریاتی همچون دولت بیمه گر و تساوی شهروندان در تحمل هزینه های عمومی نیز با نقایصی مواجه هستند اما نظریات دولت رفاه و تضمین حق میتواند با تفسیری فراخ تر این مسئولیت را توجیه نمایند. همچنین در ارتباط با ارکان مسئولیت مدنی دولت نیز رابطه سبیبت در خصوص مسئولیت مدنی دولت ناشی از بیماری همه گیر کووید-19 احراز رابطه سببیت دشوار می نماید چرا که فرض بر این است که دولت در این زمینه عملی را مرتکب نمی شود بلکه این فعل طبیعی و ناگهانی است که خسارت می آفریند. البته در خصوص انجام فعل زیانبار نیز در حوزه مسئولیت مدنی دولت ناشی از بیماری ،از آنجا که عامل زیان حادثه قهری بوده و به شخص یا موسسه ای معین ارتباط ندارد انتساب آن را به دولت با اشکال مواجه میسازد.
